De wondere wereld van bier
De wijnwereld kent al veel langer de sommeliers en smaakkenners, maar de trend van de afgelopen jaren is dat veel mensen de enorme uitgebreidheid van bier beginnen te begrijpen en waarderen. Wekelijks worden er nog genoeg meters pils weggezet door ons studenten, maar volgens het Nationaal Bieronderzoek 2018 van de Nederlandse Brouwers, kiest de consument steeds vaker voor speciaalbier. Zo’n vier op de vijf personen drinkt af en toe zo’n biertje. Toch maar eens buurten bij Speciaalbier Café De Markies. Hier hebben ze namelijk heel veel (kennis van) speciaalbier.
Auteur: Niels Remigius // Fotografie: Niels Remigius
Ik spreek af met eigenaar Menno Feenstra om hem het hemd van het lijf te vragen. Omdat het nog ochtend is, drinken we burgerlijk een bakkie koffie. Ik had dit toch anders moeten plannen, denk ik nog. Desalniettemin neemt Menno me mee op een korte trip langs de verschillende brouwstijlen.
Begin met een blonde
Misschien is dit wel het meest toegankelijke bier naast pilsener. Lichte kleur, zoeter van smaak en het kan iets bitterder zijn. Het biertje zoekt de extremen niet op en wordt om die reden vaak aangeraden om toch eens te proberen wanneer er pils wordt besteld. “Wij proberen wel mee te denken met onze gasten om ze toch eens iets anders te laten proeven dan het reguliere tapbiertje”, vertelt Menno.
Meer of minder mout
Mout is een bewerking van graan en tevens de grondstof voor bier. De namen enkel, dubbel, tripel en quadrupel slaan terug op de hoeveelheid mout die is toegevoegd ten opzichte van een liter water. Een voorbeeld; een enkel bier wordt gebrouwen met een liter water en een kilo mout. Met de moutkwantiteit loopt ook het alcoholpercentage op. Een dubbel – ook wel bruinbier – begint bij zo’n zes procent en heeft een milde en zoete smaak. Een tripel is steviger met een wat meer hopbittere smaak. En waar een dubbel vaak een donkere kleur heeft, zal een tripel er meer uitzien als een blondbier. Een donkerder bier is dus niet per se sterker. Een quadrupel, ook wel een barleywine genoemd, heeft een dieprode tot donkerbruine kleur met een alcoholpercentage vanaf zo’n negen procent.
“Met een quadrupel is ook ongeveer wel het plafond bereikt van hoeveel alcohol je uit het natuurlijke brouwproces kunt halen. Dit is namelijk zo’n vijftien procent. Sterkere bieren bestaan er wel, maar dan moet je de ‘eisbock-methode’ toepassen. Hierbij vries je een bier in. Het water bevriest sneller dan de alcohol en het concentraat wat hierdoor loskomt, vang je op. Daardoor krijg je een veel smaakvoller resultaat”, legt Menno uit. Enkelbieren worden volgens Menno het minst vaak aangeboden. “De trappisten drinken dit bij de lunch, omdat er niet zoveel alcohol in zit.” Misschien maar even bij de hogescholen informeren wat zij van deze denkwijze vinden.
Gitzwart
Het kan zijn dat je ooit in je leven wel eens a pint of Guinness hebt besteld. Ik heb geen cijfers voor handen, maar grote kans dat dit het populairste stoutbier ter wereld is. Het merk wordt verkocht in 150 landen. Stouts en porters zijn beide donkere bieren. Vaak zijn ze zo zwart, dat het glas niet meer doorzichtig is. Ze stammen beide af van de Britse porter, die in de 18e eeuw ontstond. Een stout porter werd een zwaardere variant en kreeg uiteindelijk een eigen identiteit. “Daarnaast bestaat de term Imperial ook”, vertelt Menno, “Dat is simpel gezegd een stevigere variant op een bestaande brouwstijl. Het verhaal gaat dat een Russische Tsaarfamilie op bezoek was in het Verenigd Koninkrijk en de stouts bij hen wel in de smaak vielen. Het mocht alleen wel wat sterker, merkten ze op. Daardoor is de Russian Imperial Stout tot leven gekomen”. Deze zwarte bieren hebben een zoet, maar vooral gebrand smaakprofiel waarbij ook koffie en chocolade terug te vinden zijn. Niet voor iedereen weggelegd misschien, aangezien het zo anders is dan een standaard pils.
Bier voor woeste zeebonken
De Indian Pale Ale (IPA) is een bier waar ik vaak mensen over hoor praten. Of het echt door de smaak komt of omdat de afkorting zo lekker bekt, laat ik in het midden. De IPA ontstond tijdens de scheepvaart. De Britse zeevaarders lustten ook wel een biertje, maar waren soms maanden onderweg richting oud-kolonie India. Een ingenieus plan werd bedacht; meer hop bleek beter houdbaar. Hierdoor ontstond het recept voor de ‘hoppige’ IPA. “De bieren van deze stijl die wij gewend zijn, worden al lang niet meer zo gebrouwen als toen. Voornamelijk de Amerikaanse brouwerijen namen hier het voortouw en kwamen met frisse en fruitige Indian Pale Ale’s op de markt. Deze bieren zijn hierdoor ook in veel verschillende smaken verkrijgbaar”, zegt Menno.
Dat smaakt naar meer
Naast de genoemde bieren, bestaan er ook nog de Gose, Saisons, fruitbieren en rookbieren. Een Gose is een zuur bier. Net als de stouts misschien niet voor iedereen en zeker niet voor iedere situatie. Een saison kun je zien als een blondbier met droge afdronk en heeft vaak een kleine zuurtint. Daarnaast zijn er nog veel meer alternatieve variaties van bier verkrijgbaar. Ook geldt dat er binnen iedere brouwstijl enorm veel verschillen bestaan qua smaak, uiterlijk en natuurlijk marketing. Om erachter te komen wat je van een biertje vindt, zul je het toch echt zelf moeten proeven.
