“Ik heb weer goed nieuw spul”, appt ze. “Om aan die ukkies te verkopen”. De Tony Montana van Dokkum is ze: Karin A. Geboren in 1989, dol op alles wat als geestverruimend aan te merken valt en al een jaar of tien verslaafd. Ze komt rond van een jonggehandicaptenuitkering, in verband met haar ADHD. Haar huis fungeert als koffieshop, daar in dat pittoreske kleine stadje. Beetje jammer: haar klanten zijn zo rond een jaartje of 13. Wie is deze chick en wat bezielt haar?
Net als een jaar geleden rond deze tijd ben ik op weg naar de Rechtbank Leeuwarden. Ik blijf het fascinerend vinden: de mensen achter de krantenkoppen. Gisteren was ik hier al, maar toen waren er enkel minderjarige verdachten die op het matje werden geroepen. En rechtszaken met kids, die mag je niet bijwonen. Onverrichter zaken weer naar huis, maar wel met de wetenschap dat vandaag om 09:00 uur sharp een zitting van de meervoudige kamer begint. Drie rechters. Dat betekent dat je van serieuze shit wordt verdacht en niet een beetje aangeschoten in de bosjes hebt zitten zeiken, ofzo. Ik ben benieuwd.
“Meervoudige kamer, de zaak A.!”, buldert de bode. Een bont gezelschap stiefelt achter hem aan richting de rechtszaal: een lange, ineengekrompen meid met een vettig paardenstaartje en Nike Airmax. Een duidelijk ernstig zieke vrouw die de moeder van het paardenstaartje lijkt te zijn. Een bloedmooie advocate die de dubbelganger van Victoria Koblenko is (ik zweer het je). Een vrouw van middelbare leeftijd met haren in de kleur van kastanjes. Nog een jonge chick, deze ziet er verzorgder uit dan die andere. En een jongen. Een schaduw van een jongen.
De eerste jonge vrouw blijkt de verdachte te zijn. Karin A. uit Dokkum. Ze wordt ervan verdacht om ruim anderhalf jaar te hebben gehandeld in wiet, speed en MDMA. “Wat klopt daarvan?”, vraagt de vrouwelijke rechter. Karin mompelt wel eens wat wiet te hebben verkocht aan vrienden, maar meer ook niet. Ze praat binnensmonds en met een zwaar, zwaar Fries accent. “Aan de politie heeft u meer verteld dan u nu doet”, zegt de rechter. En ze confronteert Karin met getuigenverklaringen die wat anders zeggen dan zij. Loads en loads of getuigenverklaringen. Want er zijn met nogal wat mensen naar de politie gestapt. Ai.
De eerste verklaring is van de broer van Karin. Simon. De schaduwjongen. Hij heeft het over een deal van 150 pillen die hij van ene Jason kocht. De opbrengst van de pillen moest naar Karin. “Klopt niet”, zegt Karin. “Jason zei dat het geld naar mij moest, maar hij kwam het geld ook weer bij mij halen. Ik stond er tussen.” Rechter: “Dus u heeft er toch mee te maken? U heeft toch geholpen en gezorgd dat het in de samenleving terecht kwam?”. Dat beaamt Karin. “U zag daar geen kwaad in?” “Neuh.”
Laconiek komt ze over, Karin. Alsof het haar allemaal aan de reet kan roesten. De talloze getuigenverklaringen met belastende uitspraken van getuigen worden stuk voor stuk door haar weggewuifd of gebagatelliseerd. “Ah juh, die zegt wel vaker wat. Klopt niks van juh.” De rechter lijkt er wel een beetje klaar mee. Vooral nadat Karin bevestigt dat ze aan jongens van 13 speed verkocht en ze liet snuiven bij haar thuis, maar hierbij meldt dat die jongens dat zelf maar moeten weten – of ze willen snuiven of niet. “U moet niet alle verantwoordelijkheid wegduwen”, zegt de rechter.
Wat anderen zeggen kun je ontkennen. Wat je zelf geappt hebt niet. Karin haar telefoon is uitgelezen door de politie, en de gevonden berichtjes zijn niet mis. De ene bestelling na de andere. De rechter leest er een paar voor. Karin haalt haar schouders op en humt wat. Heftig vind ik het, als de rechter appjes voorleest waarin Karin aan haar toenmalige vriendin vertelt dat ze weer spul heeft “om aan die ukkies te verkopen”. Ik krijg er een knoop van in m’n maag.
De mevrouw met de kastanjeharen blijkt de reclasseringsambtenaar van Karin te zijn. En ze vertelt. Karin is moeder geworden, vier maanden geleden. Ze gebruikt niet meer en gaat ook niet meer met gebruikers om. Ze is verhuisd naar Burgum. En ze gaat weer om met haar ex-vriendin: een stabiele factor met een bijzonder goede invloed op Karin. De urinecontroles die Karin moet ondergaan laten steeds zien dat ze écht clean is. Man, wat vind ik dat knap! Want wat zat ze er diep in. Hoe is ze daar gekomen in de eerste plaats? Zo diep?
Daar geeft de advocate van Karin antwoord op. Karin werd vroeger enorm gepest, op school. Ook thuis was de situatie allesbehalve harmonieus. Zowel zij als haar broertjes vertonen gedragsproblemen. Toen haar opa overleed werd alles haar te veel en begon ze te blowen. Dertien was ze toen. Karin heeft een tijdje in een gesloten jeugdinrichting gezeten, maar ging later in Dokkum op zichzelf wonen. En dat was het moment dat the shit hit the fan.
De officier van justitie laat zich de pis niet lauw maken door het wat zielige verhaal over de persoonlijke omstandigheden en historie van Karin. “Karin voorzag de jeugd van Dokkum op grote schaal van drugs. En doet alsof het normaal is om zoveel te gebruiken. Ook vandaag blijkt onvoldoende inzicht in het kwalijke van de zaak, ook al heeft ze haar leven veranderd en opgepakt.” Hij eist 51 dagen gevangenisstraf en een werkstraf van zestig uur. Die 51 dagen, die heeft Karin al vastgezeten in voorarrest.
Jezus dude. Het is me allemaal wat. Weetje wat ik wel mooi vind? Strafrecht is dus niet alleen vergelding of de naughty chair van de samenleving. Het is ook een redding, soms. Want doordat Karin is opgepakt, is ze ook in een huge ass vangnet van zorg om haar heen terecht gekomen. Is ze gedwongen tot het aanvaarden van hulp. Ze is na 51 dagen in hechtenis geschorst omdat ze zwanger was, en de instanties hebben haar sindsdien niet meer uit het ook verloren. En bam. Ze is clean. Is verhuisd. Heeft gebroken met haar gebruikersvrienden. Damn you strafrecht: nice job.
De uitspraak volgt over twee weken.
Door: Marilyn de Beurs
